Khi tham gia làm việc tại các doanh nghiệp, việc ký kết hợp đồng lao động (HĐLĐ) là điều vô cùng quan trọng và cần thiết. Hợp đồng này không chỉ là công cụ bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của cả người lao động và người sử dụng lao động mà còn là minh chứng cho mối quan hệ công việc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về mẫu hợp đồng lao động, các quy định cũng như những lưu ý cần thiết khi ký kết hợp đồng lao động trong năm 2023.
1. Hợp đồng lao động là gì?
Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, cùng với các điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Theo Điều 13, Bộ luật Lao động 2019, hợp đồng lao động có thể được xác định qua một số đặc điểm chính:
- Có trả công, tiền lương cho người lao động.
- Có sự quản lý, điều hành từ phía người sử dụng lao động.
Hợp đồng lao động còn có thể tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau như hợp đồng bằng văn bản, điện tử hay thậm chí là bằng lời nói, nhưng hình thức văn bản luôn được khuyến khích để đảm bảo tính chính xác và có thể chứng minh khi cần thiết.
2. Nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động
Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, việc giao kết hợp đồng lao động cần tuân theo những nguyên tắc nhất định:
- Tự nguyện: Các bên có quyền tự do chọn lựa ký hay không ký hợp đồng.
- Bình đẳng: Không bên nào có quyền ép buộc bên kia.
- Thiện chí và hợp tác: Các bên cần tôn trọng và hợp tác với nhau trong quá trình giao kết hợp đồng.
- Chấp hành pháp luật: Hợp đồng không được trái với quy định của pháp luật.
Các hợp đồng lao động cần được ký kết bằng văn bản, với mỗi bên giữ một bản sao.
2.1 Hợp đồng lao động bằng lời nói
Hợp đồng bằng lời nói chỉ được áp dụng cho những hợp đồng có thời hạn dưới 1 tháng. Các trường hợp này thường là công việc tạm thời, công việc theo mùa hoặc cho người lao động trong một số trường hợp đặc biệt khác như người chưa đủ 15 tuổi.
3. Các loại hợp đồng lao động năm 2023
Theo quy định hiện hành, có hai loại hợp đồng lao động chính mà doanh nghiệp và người lao động có thể ký kết:
- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: Gắn liền với công việc không có thời gian giới hạn.
- Hợp đồng lao động xác định thời hạn: Có thời hạn không quá 36 tháng. Các bên cần xác định rõ thời điểm chấm dứt hiệu lực hợp đồng.
Lưu ý: Từ năm 2021, các hình thức hợp đồng thực hiện theo mùa vụ hoặc hợp đồng có thời hạn dưới 12 tháng đã không còn được áp dụng.
4. Mẫu hợp đồng lao động mới nhất
Khi soạn thảo hợp đồng, nội dung cần tuân thủ một số điều khoản bắt buộc nhằm đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm cho cả hai phía:
4.1 5 Mẫu hợp đồng lao động mới nhất
Dưới đây là danh sách 5 mẫu hợp đồng lao động tiêu biểu mà bạn có thể tham khảo:
- Hợp đồng lao động mẫu 2023 chuẩn
- Mẫu hợp đồng lao động xác định thời hạn
- Mẫu hợp đồng lao động không xác định thời hạn
- Mẫu hợp đồng lao động có kèm thử việc
- Mẫu phụ lục hợp đồng lao động
4.2 Nội dung chính của hợp đồng lao động
Mỗi mẫu hợp đồng sẽ có những điều khoản khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể, tuy nhiên, theo quy định tại Điều 21, Bộ luật lao động, HĐLĐ cần có những nội dung sau:
- Thông tin người sử dụng lao động: Tên, địa chỉ, chức danh.
- Thông tin người lao động: Họ tên, ngày tháng năm sinh, nơi cư trú.
- Công việc và địa điểm làm việc.
- Thời hạn hợp đồng.
- Mức lương và hình thức trả lương.
- Thời giờ làm việc.
- Chế độ nâng bậc, nâng lương.
- Chế độ bảo hiểm xã hội, y tế.
Ngoài ra, còn có thể bổ sung các điều khoản khác cho những vị trí đặc thù như yêu cầu trang bị bảo hộ lao động.
5. 07 lưu ý khi ký hợp đồng lao động
Người lao động cần chú ý đến một số điều sau khi ký kết hợp đồng lao động:
- Thời gian thử việc: Không được kéo dài quá 180 ngày đối với người quản lý, 60 ngày với trình độ cao đẳng trở lên và chỉ 6 ngày với công việc khác.
- Mức lương thử việc: Ít nhất 85% lương chính thức.
- Giấy tờ tùy thân: Doanh nghiệp không được giữ giấy tờ tùy thân của người lao động.
- Quy định về làm thêm giờ: Các bên cần có thống nhất rõ ràng về thời gian làm thêm và mức lương.
- Nghỉ lễ và phép: Người lao động có quyền được nghỉ lễ, Tết theo quy định của pháp luật.
- Điều khoản phạt vi phạm hợp đồng: Cần nắm rõ các trường hợp và mức phạt nếu vi phạm hợp đồng.
- Lương chính thức: Lương chính thức không được thấp hơn mức lương tối thiểu theo vùng quy định.
Kết luận
Hợp đồng lao động là một phần quan trọng trong mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Việc hiểu rõ các quy định liên quan đến hợp đồng cùng với những lưu ý khi ký kết giúp bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất. Mẫu hợp đồng lao động theo đúng quy định sẽ mang đến sự an tâm cho cả hai bên trong việc thực hiện các nghĩa vụ của mình. Nếu bạn cần thông tin chi tiết hơn, hãy tìm hiểu thêm từ các nguồn uy tín hay tư vấn từ luật sư chuyên nghiệp về lĩnh vực lao động để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.
