Mùa hè đến, không gì tuyệt vời hơn việc thưởng thức những món ăn thanh mát, giúp giải nhiệt cơ thể. Trong số đó, món canh chua nấu từ cây bạc hà (dọc mùng) trở thành một lựa chọn phổ biến của nhiều gia đình. Không chỉ mang lại hương vị độc đáo, cây bạc hà còn chứa nhiều dinh dưỡng và có tác dụng tốt cho sức khỏe. Hãy cùng khám phá chi tiết về cây bạc hà, những lợi ích và cách chế biến nó trong bài viết này!
1. Cây Bạc Hà - Đặc Điểm và Lợi Ích
1.1. Đặc Điểm của Cây Bạc Hà
Cây bạc hà, hay còn gọi là dọc mùng, là loại rau quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam. Với vị nhạt, tính mát và hơi có độc, cây bạc hà thường được sử dụng để thanh nhiệt, giải khát trong những ngày hè oi ả. Theo thống kê, trong 100g dọc mùng chứa tới 95g nước, 0,25g protein, và 3,8g bột đường, cùng với lượng lớn các khoáng chất như phốt pho, kali, canxi, magie và sắt.
1.2. Lợi Ích Dinh Dưỡng
Cây bạc hà không chỉ là món ăn ngon miệng mà còn rất bổ dưỡng. Một số lợi ích sức khỏe nổi bật của cây bạc hà bao gồm:
- Giàu Chất Xơ: Giúp thẩm thấu chất béo và cholesterol, ngăn chặn sự hấp thu của chúng trong ruột.
- Thanh Nhiệt: Theo y học cổ truyền, cây bạc hà có tác dụng thanh nhiệt, giúp giải khát hiệu quả.
- Hỗ Trợ Tiêu Hóa: Nên được sử dụng cho những người có vấn đề về tiêu hóa hoặc muốn duy trì cân nặng.
2. Dược Tính Của Cây Bạc Hà
2.1. Tác Dụng Thanh Nhiệt
Trong y học cổ truyền, cây bạc hà thường được phơi khô và gọi là phùng thụ can. Loại này có tác dụng thanh nhiệt, giải chất béo rất tốt. Không chỉ vậy, cây bạc hà cũng giúp hỗ trợ chữa trị một số bệnh như cảm sốt hay bệnh sởi.
2.2. Cách Sử Dụng Cây Bạc Hà Để Chữa Bệnh
- Chữa Bệnh Cảm Sốt: Khi có triệu chứng cảm sốt như ho, đau họng, bạn nên sắc phùng thụ can thật đặc và uống khi còn nóng.
- Chữa Bệnh Sởi: Dùng 40g phùng thụ can sắc kỹ để lấy nước cho người bệnh uống.
2.3. Tăng Cường Sức Khỏe
Đối với những bệnh nhân béo phì, huyết áp cao hay đái tháo đường, việc sử dụng cây bạc hà trong chế độ ăn uống hàng ngày là rất cần thiết.
3. Cách Chế Biến Cây Bạc Hà Trong Món Canh Chua
3.1. Nguyên Liệu Cần Chuẩn Bị
Để có một món canh chua ngon từ cây bạc hà, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
- 200g cây bạc hà
- 300g cá (cá lóc, cá basa, hoặc các loại cá khác tùy sở thích)
- 1 quả cà chua
- 100g giá đỗ
- 1 củ hành tím
- Gia vị: muối, đường, nước mắm, hạt nêm, bột ngọt
3.2. Quy Trình Chế Biến
Bước 1: Sơ Chế Nguyên Liệu
- Rửa sạch cây bạc hà: Lột bỏ vỏ, ngâm trong nước muối khoảng 15 phút để loại bỏ chất độc và ngăn ngừa ngứa.
- Chuẩn bị cá: Rửa sạch, cắt khúc vừa ăn. Ướp với chút muối và tiêu để cá thấm gia vị.
Bước 2: Nấu Canh Chua
- Xào Hành: Cho hành tím băm nhỏ vào nồi, xào thơm.
- Thêm Cá: Cho cá vào nồi, chiên sơ qua cho cá săn lại.
- Nấu Nước Dùng: Đổ nước vào nồi, thêm cà chua cắt lát. Nấu cho đến khi cà chua chín nát.
- Thêm Cây Bạc Hà: Khi nước sôi, cho cây bạc hà vào nấu thêm khoảng 5-7 phút.
- Thêm Gia Vị: Nêm nếm với nước mắm, hạt nêm, đường cho vừa ăn. Cuối cùng cho giá đỗ vào, nấu thêm 1-2 phút.
Bước 3: Trình Bày và Thưởng Thức
Món canh chua từ cây bạc hà nên được thưởng thức nóng, dùng kèm với cơm trắng sẽ rất tuyệt vời. Mùi thơm của bạc hà hòa quyện với vị chua của cà chua và vị ngọt của cá sẽ làm cho bữa ăn trở nên thú vị hơn bao giờ hết.
4. Tác Hại Của Cây Bạc Hà
4.1. Nguy Cơ Khi Ăn Sai Cách
Dù cây bạc hà rất bổ dưỡng nhưng nếu ăn sai cách cũng có thể gây ra những tác hại không mong muốn:
- Gây Ngứa: Nếu không được sơ chế và chế biến kỹ, cây bạc hà có thể tiết ra chất gây ngứa họng, khó chịu.
- Người Bệnh Gút: Những người mắc bệnh gút cần tránh ăn bạc hà vì nó có thể làm tăng tốc độ tổng hợp acid uric trong máu, gây ra các triệu chứng khó chịu.
- Người Có Cơ Địa Dị Ứng: Người có cơ địa dị ứng cần thận trọng khi sử dụng cây bạc hà, vì có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
4.2. Triệu Chứng Dị Ứng
Các triệu chứng dị ứng có thể bao gồm ngứa miệng, phát ban, sưng môi, lưỡi, khó thở... Nếu có dấu hiệu nặng, cần được xử trí kịp thời để tránh ảnh hưởng đên tính mạng.
5. Kết Luận
Cây bạc hà nấu canh chua không chỉ đem lại sự tươi mới cho bữa ăn mà còn rất tốt cho sức khỏe. Với những lợi ích dinh dưỡng đáng kể và cách chế biến đơn giản, cây bạc hà trở thành một lựa chọn lý tưởng cho mùa hè. Tuy nhiên, hãy nhớ sử dụng cây bạc hà một cách an toàn và phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân để tận hưởng những món ăn ngon mà không lo ngại về tác hại.
Hãy thử ngay những công thức nấu ăn từ cây bạc hà và cảm nhận sự khác biệt trong bữa cơm gia đình bạn!
